Beschrijving
JHERONIMUS BOSCH – Liefdespaar op eend JB26
De in artistiek opzicht wereldberoemde geniale voorloper van het surrealisme, was in zijn tijd uniek en radicaal vernieuwend. Hiëronymus, kortweg Jeroen Bosch werd ten tijde van de overgang van de middeleeuwen naar de renaissance geboren in ‘s-Hertogenbosch in het hertogdom Brabant. Bosch plaatst fantastische motieven in een vijandige wereld vol mystiek, vanuit de overtuiging dat de mens door eigen domheid en zondigheid ten prooi is gevallen aan de duivel. Hij houdt met cerebrale ironie en magische symboliek de wereld een spiegel voor en ontziet daarbij niemand.
Hij richt zijn spottende pijlen evengoed op de hypocrisie van de clerus als op de mateloosheid van de adel en de zedeloosheid van het volk. De stijl van Hiëronymus Bosch komt voort uit de traditie van de boekverluchtingen (middeleeuwse handschriftillustraties). De karikaturale verbeelding van het kwaad kent aspecten van bezwering, maar dient tevens als confronterende waarschuwing op theologisch gronden.
De Tuin de Lusten
Jheronimus Bosch toont hoe wij stervelingen, ontsproten aan het aards paradijs, via ons onkuise leven op aarde, op weg zijn naar de gruwelijke hel. De grauwschildering op de luiken toont de schepping, naar middeleeuws idee door water omgeven.
Links op het middenpaneel van de Tuin der Lusten wordt een argeloze man verleid door een donkere vrouw. Negreoïde mensen stonden in de middeleeuwen in een kwaad daglicht. Het delict vindt plaats op een eend, symbool voor domheid en drankzucht en wordt gadegeslagen door een grote kleurrijke ijsvogel.
